Trong thời đại số hiện nay, việc “bắt cóc online” ngày càng trở nên tinh vi và đã gây ra nhiều vụ việc đáng tiếc. Điều này không chỉ đặt ra câu hỏi về sự kết nối trong gia đình mà còn làm dấy lên mối lo ngại về những hiểm họa潛 ẩn từ thế giới ảo. Các đối tượng thường giả danh công an hoặc cơ quan chức năng để lừa đảo, yêu cầu nạn nhân dàn dựng kịch bản bắt cóc nhằm mục đích tống tiền.

Thế giới mạng, nơi được xem là không gian học tập, kết nối và giải trí, đang dần trở thành “vùng xám” tiềm ẩn nhiều rủi ro khôn lường, đặc biệt với lứa tuổi trẻ vị thành niên. Theo Báo cáo của Văn phòng Tổng Y sĩ Hoa Kỳ, vào năm 2023, có đến 95% thanh thiếu niên Mỹ từ 13-17 tuổi sử dụng mạng xã hội, trong đó hơn một phần ba dùng gần như liên tục. Tổ chức Common Sense Media của Mỹ cũng đưa ra số liệu vào năm 2025, khoảng 70% thanh thiếu niên Mỹ từng dùng AI (trí tuệ nhân tạo) để “trút bầu tâm sự”. Và hơn 30% nói rằng, họ chia sẻ chuyện nghiêm túc với AI còn hơn với người thật.

Tại Việt Nam, báo cáo của UNICEF – Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc – năm 2022 chỉ ra rằng, 82% trẻ từ 12-13 tuổi và 93% trẻ từ 14-15 tuổi dùng Internet hàng ngày. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng cảnh báo rằng thanh thiếu niên Việt Nam hiện dùng mạng xã hội trung bình 5-7 giờ mỗi ngày.

Chuyên gia giáo dục, Phó Viện trưởng Viện Học tập suốt đời Tống Liên Anh chia sẻ, sự đứt gãy trong kết nối gia đình ở thời đại mạng bùng nổ như hiện nay không còn là chuyện hiếm. Chuyên gia Tống Liên Anh đưa ra lời khuyên trong vấn đề giáo dục ở gia đình: “Đôi khi, một bữa cơm không có điện thoại, một buổi tối đi bộ cùng nhau, hay chỉ là cùng con xem lại một bộ phim cũ cũng đủ tạo nên kết nối. Tôi thường khuyên phụ huynh hãy học cách hỏi con về cảm xúc chứ đừng chỉ hỏi về điểm số hay thành tích. Một câu như ‘Hôm nay con có vui không?’, ‘Có điều gì làm con mệt không?’ tưởng đơn giản, nhưng lại có thể mở ra cánh cửa để cha mẹ bước vào thế giới tâm tư đầy bí mật và xáo trộn của trẻ một cách rất tự nhiên.”

Chuyên gia giáo dục Tống Liên Anh cho rằng, thế giới mạng xã hội đang có sức hút lớn với trẻ. Trẻ sẵn sàng chia sẻ suy nghĩ với một người lạ trên mạng, chứ không phải bố mẹ. Mạng xã hội có nguy cơ tạo ra khoảng trống lớn giữa bố mẹ và con cái, đồng thời tạo ra chuỗi đứt gãy trong các mối quan hệ trong gia đình, khi các thành viên đều muốn dùng điện thoại, lướt mạng hơn là cùng nhau chuyện trò.

Thời đại số đang mở ra những thách thức mới trong việc bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi xâm hại và bắt cóc. Môi trường trực tuyến, đặc biệt là mạng xã hội, đã trở thành một công cụ kết nối quan trọng nhưng cũng là nơi ẩn nấp lý tưởng cho những kẻ có hành vi tội phạm. Sự xuất hiện của các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi đã khiến nhiều đứa trẻ trở thành nạn nhân của những kẻ bắt cóc.

Gần đây, một loạt các vụ việc bắt cóc trực tuyến đã được công bố, khiến dư luận xã hội dấy lên mối lo ngại sâu sắc về sự an toàn của trẻ em trên môi trường mạng. Vào ngày 25/7, Đội Đặc nhiệm – Đội 2, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an TP.HCM đã tìm thấy một nữ sinh ở một khách sạn trong trạng thái hoảng loạn và đưa về nhà. Được biết, nữ sinh này đã mất liên lạc với gia đình sau khi nghe điện thoại của người lạ và xin ra ngoài. Trước đó, vào ngày 22/7, Công an phường Ô Chợ Dừa, TP. Hà Nội, đã kịp thời ngăn chặn vụ lừa đảo, giả danh Công an đe dọa một nữ sinh nhằm thực hiện việc ‘bắt cóc Online’.

Từ tháng 3 đến đầu tháng 7 năm 2025, công an đã giải cứu 10 nạn nhân là sinh viên bị lừa trong các vụ ‘bắt cóc online’. Vụ việc là hồi chuông cảnh báo về thủ đoạn ngày càng tinh vi, bài bản và chuyên nghiệp của các đối tượng lừa đảo. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao thế hệ trẻ sinh ra trong thời đại công nghệ số lại dễ bị lừa trên chính môi trường số?

Câu trả lời nằm ở việc thiếu hiểu biết pháp luật, thiếu kỹ năng, và thiếu sự chuẩn bị cho những tình huống nguy hiểm trong thế giới mạng. Nguyên nhân sâu xa hơn có lẽ chính là sự ngắt kết nối với gia đình, nên trong những tình huống bối rối và nhiều nguy hiểm, các em đã chọn cách một mình xử lý, thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ từ chính người thân.

Mất kết nối giữa cha mẹ và con cái thường xuất phát từ sự thiếu thấu hiểu và khó khăn trong việc bày tỏ tình yêu thương. Mối quan hệ gia đình đòi hỏi sự thấu hiểu và khả năng chia sẻ để phát triển. Tuy nhiên, khi thiếu đi những yếu tố quan trọng này, khoảng cách giữa cha mẹ và con cái ngày càng tăng lên, tạo ra sự xa cách và mất kết nối.

Nhiều cha mẹ không biết cách bày tỏ tình yêu thương và không thể truyền đạt cảm xúc của mình đến con cái. Con chỉ cảm nhận rằng bố mẹ đang đặt nhiều yêu cầu khắt khe và không hiểu được niềm đau của cha mẹ. Do đó, con tự tạo ra khoảng cách để tránh sự trách móc và áp lực liên tục.

Thực tiễn cuộc sống yêu cầu những bậc làm cha làm mẹ chúng ta ngày nay phải học lại từ đầu, và dạy con những kỹ năng mới. Cha mẹ, mỗi ngày, hãy làm sao để con cảm thấy nhà mình là nơi an toàn và tin cậy, có thể thoải mái kể về mọi thứ, nhất là những chuyện ‘nhạy cảm’ trên mạng xã hội. Hãy làm sao để khi con gặp khó khăn, con sẽ kể với ba mẹ đầu tiên. Bởi rằng, các kỹ thuật dọa dẫm hay kiểm soát của bố mẹ sẽ không bao bọc con đủ so với những chiêu trò của những kẻ lừa đảo qua mạng.

Công an TP Hà Nội vừa phát cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới, được gọi là “bắt cóc online”, trong đó các đối tượng giả danh công an đe dọa các học sinh, sinh viên và yêu cầu chuyển tiền chuộc. Mới đây, cơ quan chức năng đã giải cứu thành công một sinh viên năm nhất bị bắt cóc và yêu cầu chuộc 250 triệu đồng.

Sự việc bắt đầu khi sinh viên T., 18 tuổi, nhận được điện thoại từ một người lạ vào chiều ngày 26/7, nói rằng cậu đang liên quan đến một đường dây rửa tiền và yêu cầu tải ứng dụng ‘ZOOM WORKPLACE’. Sau đó, T. bị các đối tượng yêu cầu ra một khách sạn để làm việc và không được liên lạc với ai, đồng thời phải soạn một tin nhắn yêu cầu bố mẹ chuyển 250 triệu đồng. Lo sợ, T. đã làm theo yêu cầu.

Trước những thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần tăng cường cảnh giác và tuyên truyền cho người thân, bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Đồng thời, cơ quan công an cũng nhấn mạnh rằng họ sẽ không gọi điện yêu cầu chuyển tiền hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra, mà sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập.

Nhà trường cũng được khuyến cáo đẩy mạnh tuyên truyền và cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo cho học sinh, sinh viên. Qua đó, giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng tránh các loại tội phạm, đảm bảo an toàn cho các em trong môi trường học tập và cuộc sống.

Như trường hợp của sinh viên T., nếu không có sự can thiệp kịp thời của cơ quan chức năng, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Do đó, việc tuyên truyền và cảnh báo về các thủ đoạn lừa đảo như “bắt cóc online” càng trở nên quan trọng và cần thiết.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, các hình thức lừa đảo cũng ngày càng đa dạng và tinh vi. Vì vậy, người dân cần thường xuyên cập nhật thông tin và kiến thức để có thể bảo vệ bản thân và những người xung quanh.

Ngày 24/7, Công an phường Việt Hưng, Hà Nội, đã phối hợp cùng Phòng Cảnh sát hình sự – Công an TP Hà Nội thành công ngăn chặn một vụ lừa đảo “bắt cóc online”, giải cứu một thanh niên 18 tuổi bị lừa đảo và ép buộc gia đình chuyển tiền chuộc.

Sự việc bắt đầu vào chiều ngày 23/7 khi cháu X., 18 tuổi, nhận được một cuộc gọi từ một người tự xưng là công an, thông báo rằng cháu có liên quan đến một vụ án rửa tiền. Đối tượng sau đó yêu cầu cháu cài đặt phần mềm Zoom Workplace để “làm việc trực tuyến”. Cháu X. được yêu cầu kê khai tài sản để phục vụ công tác điều tra.

Khi biết cháu không có tiền, đối tượng đã hướng dẫn cháu giả vờ bị bắt cóc để yêu cầu tiền từ gia đình. Cháu X. được chỉ dẫn đến thuê phòng tại một khách sạn và không được nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài những cuộc gọi “phục vụ điều tra”. Đối tượng còn yêu cầu cháu gọi điện về nhà, yêu cầu gia đình chuyển khoản 300 triệu đồng để “chuộc người”.

Nhận được trình báo từ gia đình, Công an phường Việt Hưng đã nhanh chóng phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự – Công an TP Hà Nội và các đơn vị chức năng vào cuộc xác minh. Đến khoảng 18h45 cùng ngày, lực lượng công an đã phát hiện cháu X. đang ở một mình trong khách sạn.

Sau khi được cán bộ công an giải thích, cháu mới nhận ra mình bị lừa đảo. Công an TP Hà Nội đã khuyến cáo người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác và chủ động tuyên truyền cho người thân, bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này.

Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc thông qua công an địa phương khi làm việc với người dân, và tuyệt đối không yêu cầu người dân chuyển tiền qua điện thoại hoặc cài đặt phần mềm để “phục vụ điều tra”.

Nhà trường cần tăng cường tuyên truyền, cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo cho học sinh, sinh viên nhằm nâng cao nhận thức và khả năng phòng, chống tội phạm. Học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo tinh vi.

Khi phát hiện những trường hợp có dấu hiệu lừa đảo tương tự, người dân cần nhanh chóng báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ và xử lý kịp thời.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều trường hợp lừa đảo “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên. Mặc dù nhiều nạn nhân am hiểu công nghệ, nhưng họ thiếu kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, khiến họ dễ dàng trở thành mục tiêu của các đối tượng lừa đảo.

Một trong những vụ việc gần đây nhất liên quan đến sinh viên L.T.K.Y (SN 2004, ngụ phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video qua Zalo, thông báo rằng Y liên quan đến đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài phần mềm “Zoom Workplace” và đăng nhập theo mã riêng để “làm việc nội bộ”. Trong quá trình “làm việc”, các đối tượng biết Y muốn đi du học Mỹ, nên yêu cầu Y chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng chúng chỉ định để “chứng minh tài chính”.

Các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng giả danh cán bộ Công an, nói rằng đang xử lý vụ án liên quan đến nạn nhân như rửa tiền, buôn bán ma túy, gian lận tài chính… Qua đó, chúng gieo rắc sự hoang mang, sợ hãi vào tâm lý người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng liền yêu cầu người đó “hợp tác điều tra” bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, cho biết rằng học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Đừng để “màn hình điện thoại” trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo “bắt cóc online” và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo. Theo dõi Tuổi Trẻ để cập nhật thông tin mới nhất về các vụ lừa đảo và cách phòng tránh.