Khoa học – Doanhnhan.info https://doanhnhan.info Trang tin tức doanh nhân Việt Nam Mon, 11 Aug 2025 02:30:20 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 Cách đồng hồ sinh học tự điều chỉnh để chống lại tác động của nhiệt độ cơ thể https://doanhnhan.info/cach-dong-ho-sinh-hoc-tu-dieu-chinh-de-chong-lai-tac-dong-cua-nhiet-do-co-the/ Mon, 11 Aug 2025 02:30:18 +0000 https://doanhnhan.info/cach-dong-ho-sinh-hoc-tu-dieu-chinh-de-chong-lai-tac-dong-cua-nhiet-do-co-the/

Một nghiên cứu đột phá mới đây đã chỉ ra rằng đồng hồ sinh học của con người có khả năng duy trì nhịp điệu 24 giờ ổn định trong điều kiện nhiệt độ cao. Các nhà khoa học tại Trung tâm Khoa học Toán học và Lý thuyết Liên ngành RIKEN (iTHEMS) ở Nhật Bản đã thực hiện nghiên cứu này, cung cấp những thông tin quý giá về khả năng thích nghi của cơ thể con người với các điều kiện môi trường khác nhau.

Đồng hồ sinh học là một cơ chế phức tạp và tinh tế giúp điều chỉnh các hoạt động hàng ngày của cơ thể. Tuy nhiên, nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến tốc độ của các phản ứng sinh học, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của đồng hồ sinh học. Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một cơ chế gọi là bù trừ nhiệt, giúp duy trì nhịp điệu ổn định của đồng hồ sinh học.

Để đạt được phát hiện này, nhóm nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật toán học tiên tiến gọi là phương pháp nhóm tái chuẩn hóa để phân tích dữ liệu. Qua phân tích, họ đã phát hiện ra rằng hình dạng của chu kỳ gene thay đổi ở nhiệt độ cao. Cụ thể, mức độ RNA thông tin (mRNA) tăng lên nhanh chóng và sau đó giảm dần. Sự thay đổi hình dạng này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chiều dài chu kỳ của đồng hồ sinh học.

Khi nhiệt độ tăng, hình dạng của sóng gene trở nên không đối xứng, giống như răng cưa. Sự thay đổi hình dạng này giúp đồng hồ sinh học duy trì độ chính xác cần thiết cho hoạt động của cơ thể. Điều đáng chú ý là sự thay đổi hình dạng này không chỉ xảy ra ở cơ thể con người mà còn được quan sát thấy ở nhiều loài khác, bao gồm cả ruồi, chuột và nấm.

Đồng hồ sinh học có ảnh hưởng quan trọng đến sức khỏe của con người. Sự thay đổi hình dạng của đồng hồ sinh học có thể ảnh hưởng đến khả năng thích nghi với thay đổi múi giờ và làm việc theo ca. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ giúp phát triển các phương pháp điều trị mới cho các rối loạn sinh học và cải thiện hiểu biết về mối quan hệ giữa nhiệt độ và đồng hồ sinh học.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS Computational Biology, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của đồng hồ sinh học và mối quan hệ của nó với nhiệt độ.

]]>
Trivia khoa học: Thử sức với bài kiểm tra tri thức về khoa học https://doanhnhan.info/trivia-khoa-hoc-thu-suc-voi-bai-kiem-tra-tri-thuc-ve-khoa-hoc/ Wed, 06 Aug 2025 23:46:05 +0000 https://doanhnhan.info/trivia-khoa-hoc-thu-suc-voi-bai-kiem-tra-tri-thuc-ve-khoa-hoc/

Người hâm mộ các chương trình quiz đang có cơ hội mới để thử thách kiến thức của mình! Từ nay, bạn có thể tham gia vào các thử thách mới mỗi ngày trong tuần. Chương trình được dẫn dắt bởi Ray Hamel, người sẽ giới thiệu một loạt câu hỏi thú vị và đầy thách thức về một chủ đề cụ thể vào mỗi ngày.

Sau khi hoàn thành phần quiz, bạn có thể đối chiếu điểm số của mình với điểm trung bình của những người chơi khác. Đối với các thành viên của Slate Plus, sẽ có cơ hội kiểm tra xếp hạng của mình trên bảng xếp hạng mà chúng tôi cung cấp. Mời bạn chia sẻ điểm số đạt được với bạn bè và cùng nhau cạnh tranh để tìm ra người thông minh nhất.

Chủ đề của quiz trong ngày hôm nay là khoa học. Liệu rằng bạn có thể đạt được điểm cao và vượt qua điểm trung bình không? Chúc bạn may mắn trong việc chinh phục thử thách này! Nếu đây là lần đầu tiên bạn tham gia, vui lòng dành thời gian đọc qua các quy tắc được chúng tôi đưa ra. Xin lưu ý rằng, để chương trình hoạt động một cách chính xác, có thể bạn sẽ cần phải bật cookie trong trình duyệt của mình.

Đừng bỏ lỡ cơ hội thử thách bản thân và khám phá những kiến thức thú vị. Hãy sẵn sàng và bắt đầu ngay thôi! Truy cập trang web của Slate để biết thêm thông tin và tham gia quiz ngay hôm nay!

]]>
Diễn viên Orlando Bloom làm sạch máu để loại bỏ vi nhựa và độc tố https://doanhnhan.info/dien-vien-orlando-bloom-lam-sach-mau-de-loai-bo-vi-nhua-va-doc-to/ Mon, 04 Aug 2025 18:41:13 +0000 https://doanhnhan.info/dien-vien-orlando-bloom-lam-sach-mau-de-loai-bo-vi-nhua-va-doc-to/

Gần đây, diễn viên Orlando Bloom đã tiết lộ rằng anh đã trải qua một quy trình để ‘làm sạch’ máu của mình, nhằm loại bỏ các vi nhựa và độc tố khác. Quy trình này được gọi là tách chiết tách huyết tương – một phương pháp y tế trong đó máu được lấy ra khỏi cơ thể, ly tâm hoặc lọc để chiết xuất các thành phần nhất định, sau đó trả lại máu vào cơ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp này như một phương pháp giải độc cho vi nhựa vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã nghiên cứu vấn đề này trong bối cảnh lọc máu – một phương pháp điều trị cứu sống cho bệnh nhân suy thận. Nghiên cứu đã tìm thấy rằng mặc dù lọc máu là một kỳ marvel y tế, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: nó có thể đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa trong quá trình điều trị do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Tương tự như vậy, phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố rằng vi nhựa có thể được lọc hiệu quả từ máu người. Do đó, các tuyên bố rằng lọc máu hoặc các phương pháp điều trị khác có thể loại bỏ chúng nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Mặc dù vậy, Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.

]]>
Chuyên gia gene Canada: Sự quyết tâm của lãnh đạo là chìa khóa thành công https://doanhnhan.info/chuyen-gia-gene-canada-su-quyet-tam-cua-lanh-dao-la-chia-khoa-thanh-cong/ Mon, 28 Jul 2025 04:51:34 +0000 https://doanhnhan.info/chuyen-gia-gene-canada-su-quyet-tam-cua-lanh-dao-la-chia-khoa-thanh-cong/

Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM – Một Dự án đầy hứa hẹn bị bỏ lỡ do… tuổi hưu

Thu hút 100 tổng công trình sư: Nếu nhà khoa học gánh tư duy nhiệm kỳ? - 1
Thu hút 100 tổng công trình sư: Nếu nhà khoa học gánh tư duy nhiệm kỳ? – 1

TS Nguyễn Quốc Bình, một chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu chuyển nạp gene trên cây trồng tại Đại học Laval, TP Québec (Canada), đã quyết định bán hết tài sản và cùng gia đình trở về Việt Nam vào năm 2004. Sự chuyển đổi này là kết quả của lời mời từ lãnh đạo TPHCM, với mục tiêu chính là xây dựng một Trung tâm Công nghệ Sinh học hiện đại, mang tầm quốc tế và không bị lạc hậu sau 20 năm.

Sau gần 10 năm xây dựng và phát triển, Trung tâm Công nghệ Sinh học đầu tiên tại TPHCM đã được thành lập với tổng kinh phí đầu tư lên tới 100 triệu USD. Trung tâm này đã đạt được những thành tựu đáng kể, với hàng loạt công trình nghiên cứu và đăng ký bản quyền phục vụ cho ngành nông nghiệp, thủy sản và sản xuất thuốc. Tuy nhiên, khi Trung tâm đang trên đà phát triển mạnh mẽ, TS Nguyễn Quốc Bình đã phải về hưu theo luật vào năm 2014, ở tuổi 60.

Ông Bình nhận định rằng sự quyết tâm và ủng hộ của lãnh đạo thành phố là yếu tố quan trọng giúp Trung tâm được thành lập. Tuy nhiên, cơ chế và thể chế hiện hành đã không cho phép ông tiếp tục phát triển Trung tâm. Ông bày tỏ kỳ vọng vào sự quyết tâm và nghiêm túc thực sự từ những người lãnh đạo thành phố trong việc tái thiết và phát triển Trung tâm.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cho rằng để thu hút nhân tài từ nước ngoài trở về, cần có một thể chế phát triển nhân tài, chứ không chỉ là chính sách thu hút nhân tài thông thường. Thể chế này cần đảm bảo 3 tiêu chí quan trọng: Trao quyền cho người có năng lực thực sự; Trao cơ chế linh hoạt để họ được thử nghiệm, được phép sai lầm và sửa đổi; Trao niềm tin để họ dám dấn thân và vượt qua sự trì trệ, kìm hãm.

Ông Dũng cũng nhấn mạnh rằng nếu nhân tài vẫn bị ràng buộc bởi các quy trình cứng nhắc, nếu quyết định của họ luôn phải xin ý kiến tập thể và nếu họ không được bảo vệ khỏi những rủi ro thể chế khi đổi mới, thì không có lý do gì để họ ở lại hoặc cống hiến hết mình. Cải cách thể chế nhân tài cần phải là một phần quan trọng trong cải cách thể chế quốc gia. Nếu không có tư duy chiến lược và quyết tâm thể chế như vậy, thì mọi chương trình dù tốt đến mấy cũng chỉ là giải pháp tạm thời, không thể tạo nên bước ngoặt thật sự.

Ông Dũng kết luận rằng việc xây dựng và phát triển một môi trường làm việc thuận lợi cho nhân tài là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp giữ chân nhân tài mà còn khuyến khích họ cống hiến và phát triển. Để đạt được điều này, cần có sự thay đổi thực sự trong cách tiếp cận và quản lý, cũng như cần có những cơ chế và chính sách phù hợp để hỗ trợ và phát triển nhân tài.

]]>
Xoài Việt muốn có giá triệu đô, cần công nghệ xanh và đột phá khoa học https://doanhnhan.info/xoai-viet-muon-co-gia-trieu-do-can-cong-nghe-xanh-va-dot-pha-khoa-hoc/ Sun, 27 Jul 2025 11:51:44 +0000 https://doanhnhan.info/xoai-viet-muon-co-gia-trieu-do-can-cong-nghe-xanh-va-dot-pha-khoa-hoc/

Trong khuôn khổ Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các đại biểu đã tham gia tọa đàm về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tại đây, các chuyên gia đã đưa ra những ý kiến tâm huyết và giải pháp nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam.

TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi khiến cả khán phòng phải suy ngẫm: Vì sao một quả xoài Miyazaki (Nhật Bản) có thể được bán với giá hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam dù ngon nhưng giá trị lại thấp hơn rất nhiều? Theo TS. Cường, câu trả lời không chỉ nằm ở thương hiệu, mà còn ở việc tạo ra một câu chuyện cho sản phẩm. Đó là câu chuyện về sự chăm chút tỉ mỉ, từ việc cắt tỉa để mỗi cây chỉ giữ lại vài chục quả, cho đến bọc từng quả trong túi lưới, thu hoạch đúng thời điểm quả vừa rụng khỏi cành – thời điểm ngon nhất, chất lượng nhất.

Nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận gắn với chủ đề Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh. Ảnh: Xuân Tùng
Nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận gắn với chủ đề Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh. Ảnh: Xuân Tùng

Tuy nhiên, TS. Cường cũng nhấn mạnh rằng, cần thiết phải có một nền tảng chất lượng ngay từ khâu đầu vào. Môi trường sản xuất xuống cấp, đất đai bạc màu, hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất thì mọi nỗ lực marketing, mọi câu chuyện thương hiệu đều vô nghĩa. Việc xây dựng một nền tảng chất lượng ngay từ đầu là điều kiện tiên quyết để nâng cao giá trị sản phẩm.

Cũng tại tọa đàm, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã trao đổi về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Theo TS. Chinh, Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý lớn: lãng phí hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm mỗi năm. Nếu biết cách tận dụng, những phụ phế phẩm này có thể trở thành nguồn nguyên liệu quý giá cho các ngành công nghiệp.

TS. Chinh đã gợi mở hướng để các startup có thể biến nguồn ‘rác’ khổng lồ này thành một ‘mỏ vàng’, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường quốc tế. Chìa khóa để giải quyết bài toán này nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn. Mô hình kinh tế tuần hoàn giúp giảm thiểu lãng phí và tận dụng tối đa nguồn tài nguyên.

Để biến ý tưởng thành hiện thực, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất, Việt Nam cần một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này giúp giảm chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động.

TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ “công thức 4 chân” để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt. Cụ thể, nhà nước cần xây dựng các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, có một cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu được “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công. Ngoài ra, cần có sự tham gia của các doanh nghiệp và tổ chức xã hội để cung cấp nguồn lực và hỗ trợ cần thiết.

Cuối cùng, các chuyên gia đều nhấn mạnh rằng, để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động, hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công. Thông qua đó, Việt Nam có thể đẩy mạnh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững.

]]>