Những bức ảnh quý giá từ cuối thời nhà Thanh đã hé lộ một góc nhìn sâu sắc về lịch sử, văn hóa và xã hội Trung Quốc trong giai đoạn chuyển giao đầy biến động. Đây là thời kỳ mà nền văn hóa truyền thống hàng ngàn năm của Trung Hoa phải đối mặt với những ảnh hưởng hiện đại từ phương Tây, tạo ra sự đối lập rõ rệt giữa quá khứ và hiện tại.

Thông qua ống kính của các nhiếp ảnh gia phương Tây và người Trung Quốc đương thời, hình ảnh về cuộc sống quyền quý trong cung điện cho đến cuộc sống bần hàn của thường dân đã được ghi lại, tạo nên những khoảnh khắc quý giá cho thế hệ sau. Những bức ảnh này không chỉ giúp hình dung rõ nét hơn về một Trung Hoa vừa huy hoàng mà lại lạc lõng trong cơn biến động lịch sử, mà còn đem lại giá trị sâu sắc về sự thay đổi và phát triển của xã hội.

Một trong những nhân vật nổi tiếng được ghi lại trong những bức ảnh này là Đông Mai, tiểu thiếp của Lý Hồng Chương, một trọng thần cuối thời nhà Thanh. Bà được ca tụng là một trong những người phụ nữ đẹp nhất thời đại đó, với chiều cao ấn tượng 1m68 và vóc dáng cao ráo. Bức ảnh của bà gây ấn tượng mạnh, khiến nhiều người phải ngỡ ngàng và thốt lên rằng nếu thiếp của Lý Hồng Chương đã xinh đẹp như vậy, thì những các phi tần chắc chắn còn xuất sắc hơn nữa.

Những bức ảnh cuối thời Thanh thường được chụp trong thời kỳ loạn lạc, nghèo đói, khi phần lớn người dân sống trong cảnh khó khăn và nghèo đói tràn lan. Sự phân hóa giàu nghèo rất rõ rệt, người giàu thường béo tốt, trong khi người dân nghèo lại hốc hác vì thiếu dinh dưỡng. Cuộc sống thực tế của các vị vương gia nhà Thanh không hề hào nhoáng như trên phim truyền hình, như bức ảnh của Túc Thân vương Thiện Kỳ cho thấy ngay cả tầng lớp quý tộc cũng ăn mặc giản dị hơn nhiều.

Tục bó chân của phụ nữ thời Thanh là một tập tục đau lòng, khi phụ nữ Hán phổ biến tục lệ này, trong khi phụ nữ Mãn Châu, Mông Cổ và Tây Tạng không bó chân. Bức ảnh một người phụ nữ đang rửa chân, bàn chân của bà không bị bó, cho thấy sự khác biệt văn hóa giữa các vùng miền.

Hoàng hậu cuối cùng, Uyển Dung, toát lên vẻ đoan trang, quý phái, ngay cả khi đặt trong bối cảnh hiện đại cũng rất xinh đẹp. Dung mạo của bà thậm chí còn vượt trội hơn so với nhiều minh tinh hiện đại, khiến người ta vừa ngưỡng mộ vừa ghen tị.

Một bức ảnh hiếm hoi chụp Từ Hy Thái Hậu, chụp từ trên lầu xuống, dường như Từ Hy Thái Hậu chưa phát hiện ra đang vui vẻ cười nói, đem lại một khoảnh khắc hiếm hoi về cuộc sống của vị thái hậu quyền lực. Những bức ảnh như thế này đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống của những người đứng đầu triều đình và cách họ tương tác với thế giới xung quanh.

Nhìn chung, những bức ảnh quý giá từ cuối thời nhà Thanh đã cung cấp một cái nhìn sâu sắc về lịch sử, văn hóa và xã hội Trung Quốc trong giai đoạn chuyển giao đầy biến động. Chúng giúp chúng ta hình dung rõ nét hơn về cuộc sống của người dân, từ quý tộc đến thường dân, và cách họ đối mặt với những thách thức của thời đại.

Phạm Công Thắng, một cái tên đã trở thành biểu tượng của đam mê và sáng tạo trong lĩnh vực báo chí, nhiếp ảnh, văn học và sưu tầm. Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong ngành, ông đã chứng minh rằng tuổi tác không phải là rào cản để tiếp tục tạo ra những tác phẩm xuất sắc.

Sinh năm 1954, Phạm Công Thắng đã gắn bó với ngành báo chí và nhiếp ảnh từ những ngày đầu. Ông được biết đến với biệt danh ‘lãng du’ bởi sự nghiệp của mình gắn liền với việc đi lại, khám phá và sáng tạo. Làm phóng viên ảnh đã giúp ông có cơ hội lặn lội khắp mọi nơi, bắt gặp những khoảnh khắc sự kiện quan trọng và phục vụ tòa báo.

Sự đam mê với nhiếp ảnh đã thôi thúc ông bước vào con đường nhiếp ảnh nghệ thuật, một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và sáng tạo. Ngoài việc gắn bó với ngành hàng không, ông còn có cơ hội khám phá nhiều quốc gia khác. Thành quả của ông là 3 cuộc triển lãm ảnh và 2 tập sách ảnh cá nhân. Triển lãm ảnh đầu tiên có tên ‘Quê hương’ được tổ chức vào năm 1999 tại Thanh Hóa, với những tác phẩm ảnh đậm chất xứ Thanh. Tiếp theo là triển lãm ‘Khoảnh khắc’ vào năm 2011, ghi lại những mặt của đời sống xã hội. Và gần đây nhất là triển lãm ảnh ‘Những lát cắt cuộc sống’ vào năm 2024.

Không dừng lại ở đó, ông tiếp tục ‘lãng du’ với một không gian mới – văn học. Trong vòng 5 năm từ 2021-2025, ông đã cho ra đời 4 tập truyện ngắn. Các tác phẩm của ông nhận được nhiều đánh giá tích cực từ các nhà văn và nhà phê bình văn học. Phong cách của ông có thể được tóm tắt bằng những từ ‘sống động, nhân văn’.

Song song với sự nghiệp văn học, ông cũng xây dựng một bảo tàng mini ‘Không gian lưu giữ và trưng bày ký ức Nhiếp ảnh’. Vào ngày 7/6/2025, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã công nhận và trao bằng xác lập kỷ lục Việt Nam cho công trình lưu giữ này.

Phạm Công Thắng đã chứng minh rằng ‘gừng càng già càng cay’, vẫn tiếp tục tích cực hoạt động và sáng tạo ở tuổi ‘thất thập’. Ông đã truyền cảm hứng cho nhiều người với sự nghiệp của mình, và sẽ tiếp tục là một biểu tượng của đam mê và sáng tạo trong thời gian tới.

Thông tin về các tác phẩm và triển lãm của ông có thể được tìm thấy tại địa chỉ này. Chúng ta có thể hy vọng rằng ông sẽ tiếp tục tạo ra những tác phẩm xuất sắc và truyền cảm hứng cho nhiều người hơn nữa.