Nhật Bản đang trải qua một quá trình tái cấu trúc kiến trúc an ninh của mình thông qua việc tăng cường hợp tác quốc tế về công nghệ quốc phòng và mức tăng chi tiêu quốc phòng chưa từng có. Sự chuyển biến này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nơi Tokyo đang nỗ lực tăng cường năng lực răn đe và khẳng định vai trò của mình như một trụ cột công nghệ cao nhằm duy trì ổn định khu vực.

Nhật Bản dự kiến sẽ dành khoảng 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng vào năm 2025, tương đương khoảng 55 tỷ đô la Mỹ. Mức chi tiêu này tăng 9,4% so với năm trước và sẽ được sử dụng để mua sắm các thiết bị quân sự hiện đại, bao gồm 400 tên lửa Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất và tên lửa đối hạm Lớp 12 được nâng cấp. Việc tăng cường chi tiêu quốc phòng và hiện đại hóa quân đội Nhật Bản tập trung vào hai tàu ASEV đang được đóng bởi Mitsubishi Heavy Industries và Japan Marine United. Các ‘siêu tàu khu trục’ này được trang bị để phòng thủ tên lửa đạn đạo, với radar theo dõi tầm xa, tên lửa SM-6 và 128 ống phóng thẳng đứng. Hệ thống radar sẽ cho phép các tàu ASEV đánh chặn đồng thời nhiều tên lửa đạn đạo, bao gồm cả các mối đe dọa siêu thanh.

Chuyên gia chính sách Cyril Tregub của tổ chức nghiên cứu Friends of Europe có trụ sở tại Brussels (Bỉ) cho biết: ‘Nhật Bản hiểu rằng khả năng răn đe hiện đại đòi hỏi lợi thế về công nghệ.’ Chiến lược quốc gia của nước này kêu gọi tăng cường năng lực tấn công tầm xa và phòng không, nhiều hệ thống không người lái hơn, và tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo. Những năng lực này, bao gồm cả công nghệ lưỡng dụng, đã được nhấn mạnh tại Triển lãm Quốc phòng lớn nhất Nhật Bản — DSEI Japan 2025. Thủ tướng Nhật Bản ông Shigeru Ishiba nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác sâu rộng hơn nhằm ‘giúp tăng cường khả năng răn đe không chỉ cho đất nước chúng tôi mà còn cho các Đồng minh và Đối tác’.

Nhật Bản và các đối tác quốc tế đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng. Ví dụ, vào tháng 12 năm 2023, Nhật Bản đã khởi động Chương trình Máy bay Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) cùng với Ý và Vương quốc Anh để phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu vào năm 2035. London và Tokyo cũng đang phối hợp tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung trong chuyến thăm sắp tới của tàu sân bay HMS Prince of Wales thuộc Hải quân Hoàng gia Anh tới Nhật Bản. Nhật Bản và Liên minh châu Âu cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác an ninh và quốc phòng vào tháng 11 năm 2024, tập trung vào các cuộc tập trận hải quân, khả năng phục hồi trên không gian mạng và tình báo dựa trên không gian.

Những sáng kiến như vậy của Nhật Bản ‘không chỉ mang tính biểu tượng — mà còn làm sâu sắc thêm hợp tác trong các miền trọng yếu như an ninh hàng hải, không gian vũ trụ, an ninh mạng và chống lại các mối đe dọa hỗn hợp’, ông Tregub nhận định. Vai trò ngày càng thay đổi của Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh các mối đe dọa khu vực ngày càng phức tạp, bao gồm sự quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông và Biển Đông, các chương trình tên lửa và hạt nhân bất hợp pháp của Bắc Triều Tiên, cũng như mối quan hệ quân sự ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Nga.

Trong thập kỷ 2010-2020, trong khi hầu hết các tôn giáo lớn trên thế giới đều tăng trưởng dân số, Phật giáo là tôn giáo duy nhất chứng kiến sự sụt giảm cả về số lượng tuyệt đối lẫn tỷ lệ tương đối trong dân số toàn cầu. Số lượng Phật tử trên toàn cầu đã giảm từ 343 triệu người năm 2010 xuống còn 324 triệu người vào năm 2020, tức giảm 5%. Nguyên nhân chính của sự sụt giảm này đến từ hai yếu tố: tỷ lệ sinh thấp và hiện tượng nhiều người rời bỏ tôn giáo, đặc biệt tại các quốc gia Đông Á như Trung Quốc và Nhật Bản.

Tại Trung Quốc, số lượng Phật tử giảm 23 triệu người, còn tại Nhật Bản, con số này giảm 7 triệu người. Sự suy giảm này cũng được ghi nhận tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi chiếm tới 98% số Phật tử toàn cầu, với mức giảm 6%, xuống còn khoảng 316 triệu người. Ngược lại, một số khu vực khác như Bắc Mỹ và châu Âu đã ghi nhận sự tăng trưởng số lượng Phật tử. Tại Bắc Mỹ, số Phật tử tăng 27% (đạt 5 triệu người), còn châu Âu tăng 26% (đạt 2,5 triệu người). Dù số lượng tăng nhanh, Phật tử tại hai khu vực này chỉ chiếm một phần nhỏ – lần lượt là 2% và 1% của toàn bộ Phật tử thế giới.

Thái Lan hiện là quốc gia có số Phật tử lớn nhất thế giới – khoảng 68 triệu người, chiếm 94% dân số nước này. Đứng thứ hai là Trung Quốc với 53 triệu Phật tử, tuy chỉ chiếm khoảng 4% dân số Trung Quốc. Phật giáo là tôn giáo chiếm đa số tại 7 quốc gia: Campuchia (97%), Thái Lan (94%), Myanmar (89%), Bhutan (75%), Sri Lanka (70%), Lào (64%) và Mông Cổ (51%).

Tuy nhiên, một số quốc gia đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể về tỷ lệ dân số theo đạo Phật. Hàn Quốc là một trong số đó, với sự giảm khoảng 7%, tức khoảng 2,6 triệu người, xuống còn 19%. Nguyên nhân chính là do hiện tượng “rời bỏ tôn giáo”, tức nhiều người được sinh ra trong gia đình theo đạo Phật nhưng lớn lên lại không còn thực hành tôn giáo này.

Tóm lại, sự suy giảm của số lượng Phật tử trên toàn cầu phản ánh xu hướng tôn giáo đang thay đổi trên toàn cầu, không chỉ riêng với Phật giáo, mà còn với nhiều truyền thống tín ngưỡng khác, khi người trẻ ngày nay có xu hướng cá nhân hóa niềm tin hơn là ràng buộc với tôn giáo truyền thống.

Báo cáo thường niên Julius Baer Lifestyle Index năm nay đã đưa ra một thông tin đáng chú ý: chi phí sống của người giàu trên toàn cầu đã giảm 2% tính theo USD. Sự thay đổi này diễn ra trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu đang biến động không ngừng. Báo cáo được xây dựng dựa trên khảo sát 360 cá nhân có giá trị tài sản ròng cao (HNWI) và đánh giá giá cả của 20 hàng hóa và dịch vụ cao cấp tại 25 thành phố lớn trên thế giới.

Sự giảm giá của các hàng hóa và dịch vụ liên quan đến công nghệ là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm chi phí sống của người giàu. Tuy nhiên, một số mặt hàng như vé máy bay hạng thương gia và đồng hồ xa xỉ lại ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Điều này cho thấy sự chuyển dịch trong cách người giàu tiêu tiền và những gì họ coi trọng.

Mặc dù tốc độ tăng trưởng có chậm lại, nhưng chi tiêu của những người có giá trị tài sản ròng cao trên toàn cầu vẫn tăng so với năm trước. Châu Âu ghi nhận mức tăng trưởng chậm nhất trong khi châu Á – Thái Bình Dương vẫn duy trì vị trí dẫn đầu. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cách phân bổ chi tiêu và lối sống của người giàu trên toàn cầu.

Top 10 thành phố đắt đỏ nhất thế giới đối với người giàu bao gồm Singapore, London, Hồng Kông, Monaco, Zurich, Thượng Hải, Dubai, New York, Paris và Milan. Châu Âu chiếm 5/10 vị trí trong danh sách này, cho thấy sự hiện diện mạnh mẽ của lục địa này trong danh sách các thành phố đắt đỏ.

Singapore tiếp tục là thành phố đắt đỏ nhất thế giới đối với người giàu, nhưng cũng được đánh giá là một trong những địa chỉ đáng sống nhất nhờ môi trường chính trị ổn định, an ninh tốt và chất lượng giáo dục và chăm sóc sức khỏe cao. Điều này không có gì ngạc nhiên khi nhiều người giàu chọn Singapore làm nơi cư trú.

Người giàu trên toàn cầu đang ngày càng quan tâm đến việc nâng cao tuổi thọ và sống khỏe mạnh khi về già. Hầu hết những người HNWI được khảo sát đều đang tích cực thực hiện các biện pháp để kéo dài tuổi thọ, từ thay đổi lối sống đến đầu tư vào các công nghệ mới. Sự quan tâm này không chỉ dừng lại ở việc sống lâu hơn mà còn ở việc sống một cuộc sống khỏe mạnh và trọn vẹn.

Bên cạnh đó, những người có giá trị tài sản ròng cao cũng quan tâm đến tuổi thọ tài chính và đang điều chỉnh chiến lược quản lý tài sản của mình để đối phó với khả năng sống lâu hơn dự kiến. Điều này đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo trong việc quản lý tài sản để đảm bảo an toàn tài chính lâu dài.

Thông tin từ Julius Baer cho thấy người giàu trên toàn cầu đang có những điều chỉnh đáng kể trong lối sống và chiến lược quản lý tài sản. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh sự biến động của kinh tế và địa chính trị mà còn thể hiện sự thích nghi của người giàu với những thách thức và cơ hội mới.

Thương vụ Việt Nam tại Đức đã tham gia Diễn đàn châu Á Thái Bình Dương bang Bavaria 2025, một sự kiện lớn được tổ chức tại thành phố Nuremberg vào ngày 17 tháng 7 năm 2025. Diễn đàn này có mục tiêu chính là thúc đẩy hợp tác kinh tế giữa các bang của Đức và hỗ trợ sự hiện diện của các doanh nghiệp Việt Nam tại các bang có thế mạnh kinh tế của Đức.

Với mong muốn tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế, Thương vụ Việt Nam đã thiết lập gian hàng quảng bá các sản phẩm đặc trưng của Việt Nam, bao gồm các loại nông sản, cà phê và các sản phẩm công nghiệp như nhựa Tiền Phong, gang tay Vietglove, và các sản phẩm công nghệ thông tin do công ty NTQ sản xuất. Sự kiện này thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp Đức và quốc tế, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam giới thiệu và quảng bá sản phẩm của mình.

Bang Bavaria, nơi diễn đàn được tổ chức, là bang lớn nhất về diện tích và lớn thứ hai về dân số tại Đức. Đây cũng là trung tâm của ngành sản xuất ô tô của Đức, với sự hiện diện của các nhà sản xuất hàng đầu như Audi, BMW và MAN. Ngoài ra, bang này còn là nơi đặt trụ sở của hàng trăm doanh nghiệp khác trong chuỗi giá trị công nghiệp, tạo nên một môi trường kinh doanh năng động và đa dạng.

Diễn đàn châu Á Thái Bình Dương bang Bavaria được tổ chức hai năm một lần, và năm nay là lần thứ 16. Sự kiện này thu hút khoảng 300 khách tham dự và hàng trăm cuộc kết nối, tư vấn doanh nghiệp với các phòng thương mại và công nghiệp Đức tại các nước như Việt Nam, Thái Lan, Singapore, Australia, Nhật Bản và Hongkong. Chủ đề chính của Diễn đàn năm nay tập trung vào nền kinh tế toàn cầu đang trong quá trình chuyển đổi, với các quan điểm mới về kinh tế, công nghệ và đầu tư.

Trong khuôn khổ diễn đàn, Thương vụ Việt Nam đã phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp IHK Nuremberg tổ chức gian hàng và bàn tư vấn, cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp Đức quan tâm đến thị trường Việt Nam. Thương vụ Việt Nam đã có những trao đổi rất hữu ích với các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng của Đức, cung cấp thông tin chi tiết về thị trường Việt Nam, các sản phẩm Việt Nam có thế mạnh cũng như những lĩnh vực kinh tế mà Việt Nam đang ưu tiên đẩy mạnh hợp tác với Đức và châu Âu, bao gồm hợp tác về năng lượng, công nghệ thông tin và đào tạo nghề.

Liên minh Châu Âu (EU) và các quốc gia ASEAN là đối tác thương mại quan trọng của nhau. Các quốc gia thành viên của ASEAN, bao gồm Brunei, Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar, Malaysia, Singapore, Indonesia và Philippines, xếp thứ ba trong bảng xếp hạng thương mại quốc tế, sau Trung Quốc và Hoa Kỳ. EU cũng là đối tác thương mại quan trọng thứ ba của ASEAN. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Đức nói riêng và giữa ASEAN và EU nói chung là rất lớn.

Thông qua sự kiện này, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế với các doanh nghiệp Đức và quốc tế, đồng thời quảng bá các sản phẩm và dịch vụ của mình ra thị trường quốc tế. Sự tham gia của Thương vụ Việt Nam tại Diễn đàn châu Á Thái Bình Dương bang Bavaria 2025 thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc tăng cường hợp tác kinh tế với các nước trên thế giới.