Xu hướng gia đình một con đang ngày càng trở nên phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt là ở các quốc gia phát triển như Singapore, Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại Singapore, số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ phụ nữ chỉ có một con đã tăng từ 17,3% vào năm 2005 lên 25,1% vào năm 2024. Sự gia tăng này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong lối sống và quan điểm về gia đình mà còn cho thấy áp lực thực tế mà nhiều người phải đối mặt.
Các chuyên gia xã hội học chỉ ra rằng áp lực tài chính, quỹ thời gian hạn hẹp và sự chuyển biến trong hệ giá trị là những nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng này. Chi phí sinh hoạt ngày càng cao, đặc biệt là ở các thành phố lớn, khiến nhiều người phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định sinh thêm con. Ngoài ra, sự thay đổi trong cách sống và quan điểm về gia đình cũng đã khiến nhiều phụ huynh chọn chỉ sinh một con để có thể dành đủ thời gian và nguồn lực cho việc nuôi dưỡng và giáo dục con cái một cách tốt nhất.
Nhiều phụ huynh tin rằng việc chỉ có một con giúp họ đảm bảo chất lượng cuộc sống và sự quan tâm cho con cái một cách toàn diện hơn. Họ có thể đầu tư nhiều hơn vào giáo dục, sức khỏe và các hoạt động phát triển của con, từ đó giúp con có được những cơ hội tốt hơn trong tương lai. Tuy nhiên, xu hướng này cũng đặt ra những thách thức không nhỏ, đặc biệt là đối với các xã hội đang già hóa như Singapore.
Singapore đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số, với tỷ lệ người trong độ tuổi lao động trên mỗi công dân từ 65 tuổi trở lên đang giảm dần. Điều này có thể gây ra những áp lực đáng kể lên hệ thống bảo vệ xã hội và chăm sóc sức khỏe. Các chuyên gia lão khoa cho rằng thế hệ trước thường xem con cái là khoản đầu tư cho tuổi già, nhưng hiện nay, nhận thức của nhiều người đã thay đổi.
Ngày càng có nhiều người ý thức rõ rằng họ phải chủ động chuẩn bị cho giai đoạn cuối đời để giảm gánh nặng cho con cái. Điều này bao gồm việc tích lũy tài chính, xây dựng kế hoạch chăm sóc sức khỏe và tạo dựng mạng lưới hỗ trợ xã hội. Bằng cách chủ động và có kế hoạch, họ không chỉ giảm bớt gánh nặng cho con cái mà còn có thể đảm bảo một cuộc sống chất lượng hơn trong những năm cuối đời.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc thích nghi với xu hướng gia đình một con và già hóa dân số đòi hỏi sự điều chỉnh của cả chính sách xã hội và nhận thức của cộng đồng. Chính phủ và các tổ chức cần đưa ra những chính sách hỗ trợ phù hợp để giúp người dân chuẩn bị tốt hơn cho tương lai, đồng thời khuyến khích sự hỗ trợ và sẻ chia giữa các thế hệ trong gia đình và xã hội.